zondag 25 maart 2012

Het p53-gen........

Zo luitjes daar zijn we en dit keer hebben Nicole en ik eergisteren weer wat stof mee naar huis gekregen van het Sophia om over na te denken. We hebben een gesprek gehad met een klinisch geneticus en zij heeft uit gelegd wat de voor en nadelen kunnen zijn als we Fleur haar DNA laten testen op haar p53-gen. Het p53-gen??? Wat is nu weer het p53-gen? Dit is een ingewikkeld iets waar ikzelf niet veel van begrijp. Omdat het zo ingewikkeld is heb ik maar weer besloten om het in twee delen te hakken. We beginnen met de dokters taal en eindigen met de Jip en Janneke taal.

Dokterstaal, rechtstreeks van het internet gekopieerd:

P53-route

Met het onderzoek zijn vijf nieuwe genen gevonden die actief zijn in de p-53 route. Deze route is van belang in het ontstaan van kanker omdat in de helft van alle kankergevallen het p53 gen gemuteerd is. Het eiwit wat ontstaat uit het p53-gen heeft een aantal belangrijke functies in de cel. Als het DNA in de cel beschadigd raakt door bijvoorbeeld UV-straling zorgt p53 ervoor dat de celdeling even stopt. -Het p53 eiwit wordt geactiveerd wanneer het DNA beschadigd is-. Hierdoor krijgt de cel meer tijd om het beschadigde DNA te herstellen. Als dit niet mogelijk blijkt krijgt de cel een signaal om zelfmoord te plegen (apoptose), ook door toedoen van p53. Als p53 niet meer goed werkt kunnen de beschadigingen in het DNA niet gerepareerd worden en kunnen de cellen ook geen zelfmoord meer plegen. De cellen gaan ongeremd delen, en het aantal mutaties neemt toe, met kanker als gevolg.

Zo het is maar dat jullie het even weten. Het klinkt allemaal erg ingewikkeld en dat is het eigenlijk ook wel. Waar het eigenlijk op neer komt is dat we Fleur haar DNA kunnen laten testen en op basis van die uitslag kunnen we dus zien of het erfelijk bepaald is of niet. Maar ja, wat nu als blijkt dat er in haar DNA wel een afwijking zit of niet.

let op!!!….Hieronder staat de Jip en Janneke uitvoering en jullie weten allemaal dat ik geen dokter ben. De kans is dus groot dat ik dingen verkeerd heb begrepen en dus ook verkeerd uitleg.

Jip en Janneketaal:

Om te beginnen laat ik het woord p53-gen even links liggen. Dit doe ik omdat we zelf niet eens weten wat het nu precies inhoudt. Om het toch enigsinds een beetje duidelijk te begrijpen hebben we het maar over een drager. Dit deden we in het ziekenhuis ook en op die manier wil ik het hier ook proberen uit te leggen.

Als blijkt dat Fleur geen drager is dan hoeven Nicole en ik niet na gekeken te worden. Dit betekend dan dat Fleur “gewoon” een pechvogel is en het dus niet erfelijk is. Het onderzoek is dan afgerond en het dossier kan dan definitief gesloten worden.

Als blijkt dat Fleur wel een drager is, dan bestaat de kans dat Nicole of ik dat aan haar hebben doorgeven. Ons DNA zou dan ook onderzocht kunnen worden. Mag het zo zijn dat wij geen dragers zijn dan is het dus ontstaan bij Fleur zelf.

Mag het zo zijn dat een van ons toch een drager is dan heeft een van ons dat doorgegeven aan Fleur. Dit zou dan kunnen betekenen dat Roos ook een drager is en. Om dit zeker te weten zou Roos haar DNA ook weer gecheckt moeten worden om dit vast te stellen.

Probleem waar we nu tegenaan lopen is of we dit allemaal wel willen weten. Mag het dus zo zijn dat Nicole, Roos of ik een drager zou zijn dan kunnen ze niet veel doen, omdat dit p53-gen voorkomt in heel veel kankersoorten, meer dan 50%,  is het “gewoon” onmogelijk om controles uit te voeren. Het enigste wat ze zouden kunnen doen is, Roos zou zich elke drie maanden moeten melden bij een kinderarts en er zullen dan een paar onderzoekjes gedaan worden, bij de Nicole word er alleen maar extra gelet op borstkanker en extra controles voor mij zit er helemaal niet in.

Daarnaast dacht ik zelf altijd dat het maar om een paar kankersoorten ging. Bijvoorbeeld borstkanker en darmkanker. Als dit echt zo was geweest dan was p53-gen verhaal voor mij wel redelijk dicht getimmerd. Borst en darmkanker is zeker niet leuk om te krijgen, maar je zou het lichaam, op dit soort kanker, wel jaarlijks 1 of 2 keer kunnen laten checken. Nu blijkt ook nog eens dat het p53-gen in veel sarcomen voorkomt. Sarcomen is trouwens een ander woord voor bulten. En die bulten……tsjaaa……die kunnen overal in het lichaam groeien. Dat hebben we bij Fleur wel gezien.

Nogmaals, de kans dat er bij Fleur een afwijking wordt aangetroffen is héél erg klein, maar als dit wel zo is dan kan dit wel eens gevolgen hebben voor Nicole, Roos en mij. Om te beginnen krijgen we dan een stempel achter onze naam. Nicole en ik zijn statisch gezien ongeveer op de helft van ons leven en hoeven dus maar 40 jaar rond te lopen met de gedachten dat we sneller kanker kunnen krijgen dan de gemiddelde Nederlander. Roos daarin tegen zou dit maar liefst 70 jaar moeten doen. Daarnaast zou Roosje wel eens problemen kunnen krijgen met eventueel een verzekering en als ze een later een huisje wil kopen kan dat ook wel eens problemen gaan opleveren.

Op dit moment zeggen we dus nee en we laten alles verlopig maar zo zoals het nu is. Krijgt iemand van ons kanker, wat we uiteraard niet hopen, dan zien we dat dan wel weer. Het rondlopen met het idee dat je een verhoogde kans op kanker hebt en ze er toch niets tegen kunnen doen lijkt ons op dit moment niet fijn. We laten het de komende tijd wel even bezinken en over een maand of twee hebben we in het Sophia, als wij dit willen, weer een gesprek over dit onderwerp.

Voor de rest wens ik iedereen een mooi en zonnig week toe en geniet een beetje van elkaar. Tot morgen, overmorgen of overovermorgen.

Laafje Joost

11 opmerkingen:

  1. Joyce van der Zalm25 maart 2012 om 17:17

    Wat een verhaal en wat een keuzes. Ongelofelijk moeilijk zeg! Succes met het verrwerken van al deze info, lijkt me niet niks!
    Dikke knuffel, Joyce

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Beste Joost,
    Ik kan alleen voor mezelf spreken, maar je hebt gelijk dat je (voorlopig) Nee zegt. Iedereen loopt kans om kanker te krijgen, maar iedereen loopt ook kans om morgen onder de bus te komen..... (Soms is het niet weten ook beter)

    Ik heb 31 jaar geleden op mijn 14e een osteosarcoom in mijn rechterheup gehad, in de meest agressieve vorm. Oorzaak van het ontstaan is niet duidelijk. Men vermoed dat tijdens de aanrijding op mijn 7e (ik ben toen door een auto aangereden en had alle kwetsuren rechts) de klap op mijn rechterheup de DNA structuur veranderd is. Dat het "pas" op mijn 14e tot uiting kwam, is hoogstwaarschijnlijk te wijten aan de groeispurt. Cellen zijn nog harder gaan delen, zo ook de beschadigde cellen..... Ik heb enkele jaren terug meegedaan met DNA-onderzoek naar het ontstaan en het behandelen van (osteo)sarcomen, want helaas is het ook weer zo dat tumoren op een gegeven moment resistent worden voor bepaalde (chemo)therapiën.

    Door de chemobehandeling heb ik en met mij alle kinderkankersurvivors een verhoogde kans op het vormen van nieuwe soorten tumoren, maar hebben we ook meer kans op cardiale klachten, onvruchtbaarheid, vermoeidheid, nier-/lever-/long-/gebitsproblemen etc. etc. Met dat gegeven te moeten leven is allesbehalve makkelijk. Je moet er bijvoorbeeld heel erg voor waken om geen hypochonder te gaan worden......

    Zeker rondom Late Effecten rijzen er de laatste jaren veel ethische vragen, zoals: * Moeten we wel alles vertellen wat er KAN gebeuren? * Maak je mensen niet onnodig bang. Ook voor potentiële werkgevers/(toekomstige) vrienden. * * je ze wel vertellen dat je kanker hebt gehad? * En zo ja, wat vertel je ze dan?

    Werkgevers hebben over het algemeen liefst personeel waar geen smet op rust.
    Roos zou dus idd problemen kunnen krijgen met het vinden van een baan, het aangaan van een (levens-/zorg)verzekering, het afsluiten van een hypotheek.
    Ik wil je niet bang maken, maar ik heb daar dus heel veel problemen mee gehad en nog. Overstappen naar een andere zorgverzekeraar of overgaan op een uitgebreider pakket zit er voor mij niet in bijvoorbeeld. Ben een te groot risico. Wat op zich belachelijk is, want iedereen loopt risico om hoge zorgkosten te maken....., maar wat doe je eraan?

    Heel eerlijk gezegd Joost!
    Ik wist pas in 2004 van de Late Effecten. Ik ben in 1981-1982 behandeld, een tijd waarin we dus echt van niets wisten, waarin mijn ouders werd gezegd dat men niet wist hoe één en ander zich in de toekomst zou ontwikkelen, ben in 1992, na 10jr. folluw-up genezen verklaard en heb t/m 2004 zorgeloos geleefd. Ik ben dan wel lichamelijk beperkt geraakt van mijn kanker, maar kan daar goed mee leven. Het boek "Kanker" was voor mij dan ook afgesloten. Sinds 2004 zit ik levenslang met de "gebakken peren".

    Enerzijds fijn te weten dat bepaalde klachten die ik had nu een oorzaak hebben en dus ook serieus genomen worden, ik word sindsdien weer jaarlijks gecontroleerd, anderzijds voelt het als een enorme belasting en kan ik het boek "Kanker" nooit meer afsluiten, want je blijft geconfronteerd worden met (kinder)kanker.

    Dilemma's dus waar je zo 123 niet over kan beslissen. Ik wens jullie dan ook heel veel sterkte. Soms vraag je je dus echt af wat je met dit soort info moet....

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Lieve mensen,
    wat een heftig iets!het verhaal heeft zoals altijd 2 kanten........pfff....probeer daar maar weer eens uit te komen!Misschien inderdaad even laten rusten en later verder kijken,het is niet iets wat je zomaar beslist.sterkte,
    Diana (onbekende bloglezer)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Lieve mensen,

    Mijn moeder is ooit zo'n onderzoek gestart nadat er bij haar kanker was geconstateerd (ze was nummer 4 in 1 familie), ruim 16 jaar geleden, en ze is ook binnenkort 16 jaar geleden overleden, maar nogsteeds is er bij ons in de familie geen uitslag, en heel eerlijk zou ik het tegenwoordig niet willen weten.
    Ik heb onderhand ook een kleine meid die jammer genoeg ook regelmatig in het Sophia moet zijn, altijd de IC ivm tracheacanule. Dus ja wij denken ook aan alle extra dingen, overstappen qua verzekering zit er voor ons ook niet in.
    Dus ja denk er rustig over na!!!! Gewoon alles eerst laten rusten en laten bezinken!!!!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. dag Joost,

    Heftig zeg kan ik alleen maar zegggen na je laatste blog gelezen te hebben.
    Wens jullie heel veel sterkte toe.

    groet Wil

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Heftig hoor, dit verhaal.
    Ik zou zeggen, niet doen. Laat het rusten. Wie weet komt er een schuldgevoel van. En bovendien eventueel Roosje belasten voor de rest van haar leven.
    Denk maar dat het een toevalstreffer is geweest wat Fleur is overkomen. Doktoren en Genetica gaan wel eens voorbij aan de gevolgen en willen graag alles weten.
    Eigenlijk al jammer dat ze erover begonnen zijn, nu brengt het jullie aan het twijfelen.
    Heel veel sterkte, Josephine Severijnse.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Willen jullie het weten? Dat is de hoofdvraag... ik denk dat jullie er goed aan doen om het eerst eens allemaal te laten bezinken en geen overhaaste beslissing te nemen... Wij hebben in de familie een genetische afwijking (zus overleden, broer getroffen door hersenbloedingen als gevolg van) ik heb zelf besloten me niet te laten onderzoeken, ik wil niet verder leven met een zwaard van damocles boven mijn hoofd.. Nu kan ik nog hopen dat ik bij de "goede 50%" zit, zonder die hoop wordt het leven een stuk minder aangenaam denk ik....
    Wens jullie sterkte met het nemen van een definitieve beslissing..

    tine

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Zoals je weet hebben wij het wel gedaan en voor ons was het wel een geruststelling. Zo zie je maar hoe persoonlijk het is, wat voor de een een geruststelling is is voor de ander een heel ander verhaal.

    Zal eens gaan bijlezen, lang geleden ...

    Xxx Breda

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Ik reageer nu pas... heb het even laten bezinken.
    Dit is zo'n heftig onderdeel, daar kan niemand over oordelen.
    De één wil het wel weten en de ander niet.
    Dit is iets waar Joost en Nicole zelf verder mee "moeten" en zij zijn degenen die de keuze maken.
    Ik wens jullie heel veel wijsheid, liefde en kracht!
    Kussssss! (en tot snel bbq hier in da house.....!!!)

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Poeh he... Ik heb mezelf eens af gevraagd wat ik in deze situatie zou doen. En ik kwam niet tot een besluit. Des te meer respect heb ik voor jullie wat jullie allemaal meegemaakt hebben en nog steeds meemaken.

    Veel liefs, Carlijn

    BeantwoordenVerwijderen